[Hoa Lan] Cách phân biệt lan Môi Tua và Kiều Tua

Hôm nay tôi hướng dẫn các bạn cách phân biệt lan Môi Tua và Kiều Tua, các bạn thấy hay hãy chia sẻ lên Facebook giúp tôi nhé.

Tôi bán lan rừng online từ năm 2013 và đã bắt đầu tìm hiểu, chơi lan từ trước đó. Đã có nhiều khi tôi đăng ảnh bán Hoàng thảo Môi Tua thì một lúc sau có bạn lại hỏi tôi mới có Kiều Tua phải không, và ngược lại. Rõ ràng là với những người mới tập trồng lan, họ sẽ dễ nhầm lẫn giữa 02 loại lan này và có thể dẫn đến việc mua nhầm loại lan mà họ đang cần. Có người bán lan còn đăng luôn tên Kiều Môi Tua càng làm người mua khó phân biệt, dễ nhầm lẫn. Tôi đơn giản chỉ gọi 2 loại là Môi Tua (Tên khoa học Dendrobium brymerianum) và Kiều Tua (Tên khoa học Dendrobium harveyanum). Tôi khuyên người chơi lan hãy chú ý nhớ cái tên khoa học, dựa vào đó phân biệt lan là chính xác nhất. Từ xưa đến nay tôi vẫn khâm phục chú Trần Tuấn, chú ấy thực sự yêu hoa lan, nghiên cứu sâu về lan và đọc vanh vách tên khoa học các loại lan.

Nhớ lại từ năm 2017 trở về trước, tôi cảm thấy cộng đồng chơi lan, các hội nhóm về lan ít thành viên hơn bây giờ nhiều nhưng có gì đó vui và hay hơn bây giờ. 3 năm trở lại đây cứ nhạt nhạt vì người người đi trồng Phi Điệp đột biến, quanh đi quẩn lại toàn thấy các bài đăng về Phi Điệp đột biến và bỏ bê các loại lan rừng khác, người chưa biết gì về lan cũng lên mạng mua Điệp đột biến nhưng bị lừa rất nhiều. Ngày xưa mọi người trồng đa dạng các loại lan khác nhau với đặc tính khác nhau, cách chăm sóc khác nhau, người chơi tìm hiểu về các loại lan sâu hơn, quan tâm cả tên khoa học để học phân biệt các loại lan, giờ chỉ chủ yếu trồng Phi Điệp rồi tiêm, chích thuốc, rồi nhân keiki để nhân giống bán, rồi lừa đảo tràn lan, bán lan vô trách nhiệm, không còn cái thú như trước. Cái gì cũng có thời của nó, hiện Phi Điệp đột biến được nhân giống quá nhiều rồi (do dễ nhân, dễ sống), cung sẽ nhiều hơn cầu và sự quản lý của các cơ quan QLNN, tôi tin là Phi Điệp đột biến rồi cũng trở nên bình thường.

Quay trở về vấn đề phân biệt 02 loại lan Môi Tua và Kiều Tua. Hai loại lan này có hoa hơi giống nhau và tên na ná nhau, không để ý thì dễ nhầm chứ nếu nhìn thân lá cây thì khác hẳn nhau.

1. Phân biệt về hoa

Hoa của Môi Tua có 05 cánh màu vàng rực rỡ và môi hoa, và đúng chuẩn cái tên Môi Tua thì môi hoa của nó tua rua như bộ râu xồm, có mùi thơm nhẹ, mùa hoa vào khoảng tháng 8-9 dương lịch, bền khoảng 15-20 ngày.

Hoa của Kiều Tua có 05 cánh màu vàng thì cánh đài trên, 02 cánh đài dưới bình thường, nhưng điểm khác biệt so với Môi Tua là Kiều Tua có 02 cánh đài bên lại tua rua ở mép cánh, môi hoa của Kiều Tua cũng có tua rua nhưng ngắn hơn hẳn, nhìn tổng thể bông hoa Kiều Tua dáng kín, tròn trịa, bầu bĩnh hơn Môi Tua. Kiều Tua nở vào mùa xuân, cuối tháng 3 đến tháng 4 dương, cùng mùa với lan Long Tu Lào. Hoa Kiều Tua thì mùi thơm dậm hơn Môi Tua tuy nhiên đặc tính của họ lan Kiều là không bền lắm, khoảng 7-10 ngày. (Ảnh dưới)

Các bạn nhớ kỹ đặc điểm kết cấu hoa của 02 loại lan trên là được.

2. Phân biệt về thân, lá

So về thân, lá thì khác nhau nhiều. Khi mua lan bạn nhìn cây là biết nó là gì.

Tổng thể thì Kiều Tua thân lá na ná như Kiều Vàng nhưng Kiều Tua vóc dáng nhỏ bé hơn, thân trưởng thành thường dài khoảng 30-40 cm, có thân 15-25 cm cũng ra hoa, trên thân có nhiều rãnh dọc dọc rõ ràng, về lá thì bé và bản lá hẹp hơn Kiều Vàng. Kiều Tua thì gốc to hơn Môi Tua, thân Kiều tua thuôn thuôn đều đều từ gốc đến ngọn chứ không phình ra rõ rệt như Môi Tua. Xem ảnh thân, lá Kiều Tua ở 03 ảnh sau:

Môi Tua thì thân ngắn hơn Kiều Tua, thường 15-30 cm, cũng có 1 số thân dài đến 35-40 cm nhưng ít gặp, đặc trưng là gốc rất bé, càng lên giữa thân càng phình to ra rồi lại thuôn nhọn dần về ngọn. Thân ít đốt hơn Kiều Tua. Tùy vùng phân bố mà phần giữa thân phình nhiều hay ít nhưng nhìn chung thì gốc Môi Tua bé tí, thân của Môi Tua có độ phình rõ rệt hơn là Kiều tua, còn Kiều Tua thì gốc to hơn, thân thuôn thuôn đều đều từ gốc đến ngọn chứ không phình ra rõ rệt như Môi Tua. Các bạn xem ảnh thân lá Môi Tua bên dưới:

Trên đây tôi đã hướng dẫn các bạn cách nhận biết lan Môi Tua và Kiều Tua, hy vọng các bạn có thể tự phân biệt được để tránh mua nhầm, còn nếu vẫn phân vân bạn có thể gửi các bức ảnh rõ nét để tôi xem giúp.