[Khoa học công nghệ] Lo ảnh tĩnh, công nghệ Deepfake qua mặt sinh trắc học ngân hàng

Nhiều ngày gần đây, người tiêu dùng vẫn xôn xao về thực trạng các app ngân hàng bị lừa ở bước xác thực chuyển tiền bằng một ảnh chụp sẵn.

Bên lề Hội thảo “Giải pháp bảo vệ khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng” do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức mới đây, Trung tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), cho hay hệ thống công nghệ của các ngân hàng đều cơ bản đảm bảo xử lý được vấn đề này.

Tuy nhiên, ông Tùng cho rằng vẫn có một vài rủi ro phải đối mặt như việc sử dụng công nghệ Deepfake để vượt qua các biện pháp kỹ thuật của ngân hàng nhằm xác thực sinh trắc học. “Nếu như có trường hợp đối tượng thực hiện các phương pháp lừa đảo mới thì chúng ta cần phải cập nhật”- ông Tùng lưu ý.

Theo ông Tùng, với sự phát triển của công nghệ không thể nói trước ngày mai xảy ra điều gì. Tuy nhiên, giải pháp sử dụng sinh trắc học hiện nay là tiên tiến nhất và Việt Nam là một trong những quốc gia thực hiện biện pháp này.

Về phía các ngân hàng, ông Lưu Danh Đức, Phó Tổng Giám đốc phụ trách Khối CNTT Ngân hàng SHB, nêu ra nhiều giải pháp, gồm: Thực hiện sinh trắc học, đồng thời nghiên cứu thêm các giải pháp ngăn chặn việc tội phạm dùng Deepfake giả mạo sinh trắc học lừa đảo.

Theo đó, ngoài nhìn thẳng, khách hàng phải quay trái, quay phải khi thực hiện giao dịch. Cùng với đó, ngân hàng cải tiến mobile app bằng việc cài đặt tính năng thông minh hiểu được thiết bị, nghe ngóng xem người sử dụng có hoạt động bất thường không và đưa ra cảnh báo, ngăn chặn.

Ông nói: “Vỏ quýt dày thì có móng tay nhọn. Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu hành vi của tội phạm, sử dụng công nghệ để phòng chống lừa đảo và giảm thiệt hại cho khách hàng”.

Trong khi đó, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết có tình trạng một số app ngân hàng bị đánh lừa bởi ảnh tĩnh, Deepfake là do họ tắt hệ thống xác thực này để đảm bảo giao dịch thông suốt trong những ngày đầu lưu lượng tăng đột biến. 

NHNN đã yêu cầu các ngân hàng thực hiện nghiêm túc giải pháp xác thực định danh khách hàng trực tuyến, phải có chức năng chống giả mạo Deepfake và ảnh tĩnh. Hiện, tình trạng dùng ảnh tĩnh để vượt hệ thống sinh trắc học đã được khắc phục.

Thông tin thêm, ông Lê Hoàng Chính Quang, Phó Cục trưởng phụ trách Cục CNTT – NHNN, cho hay từ năm 2023, NHNN triển khai thí điểm hệ thống thông tin giám sát cảnh báo tài khoản thanh toán nghi ngờ gian lận, giả mạo. Dữ liệu về các tài khoản trên sẽ được cung cấp cho khách hàng trong quá trình giao dịch để đảm bảo an toàn.

Số liệu Thống kê từ NHNN cho hay đến 17 giờ chiều ngày 3-7, có 16,6 triệu tài khoản ngân hàng đã xác thực sinh trắc học, trong đó 90% khách hàng tự thực hiện.