[Khoa học Tứ phương] Không thể xem nhẹ thiết bị giảng dạy

Vấn đề cơ sở hạ tầng, thiết bị công nghệ cho trường lớp nói chung và giáo viên nói riêng sẽ càng cần phải đặt ra khi ngành giáo dục đang tiến vào kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI), ứng dụng AI phục vụ cho công tác giảng dạy và học tập.

Mỗi lớp một máy tính

Cộng đồng, đặc biệt là cộng đồng mạng, trong những ngày cuối tháng 9-2024 nóng sốt chuyện một cô giáo ở quận 1, TP HCM vận động phụ huynh học sinh đóng góp tiền mua laptop cho cô phục vụ việc giảng dạy. Tuy nhiên, ngoài chuyện cách hành xử không khéo và không sư phạm của giáo viên gây phản cảm, vụ việc này đặt ra một vấn đề mang tính quyết định trong công cuộc chuyển đổi số của ngành giáo dục. Đó là cần có sự trang bị thiết bị cho giáo viên để phục vụ cho việc giảng dạy.

Để có thể ứng dụng công nghệ, đặc biệt trong công cuộc chuyển đổi số của ngành giáo dục, phục vụ cho công tác giảng dạy, giáo viên cần phải có 2 điều kiện không thể thiếu. Đó là được tập huấn kiến thức, kỹ năng để sử dụng công nghệ và phải có thiết bị làm công cụ. Với đặc thù của mình, ngành giáo dục vẫn là “cỗ máy cái”, là nơi “khai tâm AI” và đặt những viên đá AI đầu tiên cho học sinh. Mà cơ sở hạ tầng và thiết bị cho AI có yêu cầu cao hơn hẳn những chiếc máy tính ở trường lớp hiện nay, phần lớn đã lạc hậu, cũ kỹ. Nếu coi máy tính là một công cụ giảng dạy, về lý thuyết, chúng phải được nhà trường cung cấp cho các giáo viên như một thành phần trong bộ cơ sở hạ tầng và giáo cụ trang bị cho từng lớp. Có những trường có khả năng có thể trang bị cho mỗi lớp một chiếc máy tính, thường là máy tính để bàn, để giáo viên truy cập mạng của trường làm các công việc nghiệp vụ, cũng như kết nối với TV hay máy chiếu trong lớp để phục vụ giảng dạy. Rõ ràng, máy tính là một công cụ phục vụ giảng dạy mà nhà trường phải cung cấp cho giáo viên sử dụng trong trường và phải là máy tính đồng bộ với cả hệ thống trong từng trường. Tất nhiên, khả thi và thực tế nhất vẫn là dùng máy tính để bàn. Ở các trường có điều kiện, thay vì trang bị các máy tính để bàn, lớp học có thể sử dụng loại máy tính tất cả trong một (AiO) tiện dụng hơn.

Trên thực tế không ai phủ nhận lợi ích của việc sử dụng máy tính xách tay cho giáo viên có thể làm việc tại nhà hay bất cứ đâu. Trong bối cảnh công nghệ 4.0 hiện nay, việc trang bị laptop trở nên ngày càng quan trọng hơn đối với các giáo viên – giảng viên. Những chiếc laptop không chỉ giúp cập nhật tài liệu và chuẩn bị bài giảng hiệu quả, mà còn tạo điều kiện thuận lợi để các thầy cô tương tác và hỗ trợ học sinh, sinh viên. Có lẽ đã trở thành phổ biến là việc giáo viên muốn phục vụ công việc giảng dạy của mình phải tự bỏ tiền túi ra sắm laptop cho tiện dụng. Và cách làm này đã được coi là bình thường.

Hợp tác với các nhà phân phối

Đây không phải chỉ là chuyện riêng của Việt Nam. Chẳng hạn, tài khoản về giảng dạy ở Anh trên mạng xã hội Reddit đã từng đặt ra một chủ đề: “Các giáo viên phải tự mua laptop riêng cho mình hay được nhà trường cấp?”.

Thành viên Airfixfighter cho biết: “Hầu hết các trường mà bạn bè tôi làm việc trang bị máy tính bàn trong lớp hơn là laptop”. Tài khoản LazyGarlic42 thì bảo: “Tôi đã làm việc tại các trường học ở Anh, Scotland và Xứ Wales và không biết bất kỳ ai được trường của họ tặng máy tính xách tay, dù là cao cấp hay bình thường. Tất cả các trường đều cung cấp máy tính để làm việc tại trường, thường là máy tính để bàn khá cũ. Trường tôi cung cấp ổ USB được mã hóa và tôi tin rằng đó là cách hầu hết nhân viên chuyển những gì họ cần từ thiết bị cá nhân của họ sang thiết bị của trường, đó là email và Google Drive”.

Trong khi không thể nào trang bị laptop cho giáo viên, nhà trường có thể có những giải pháp hỗ trợ cho các giáo viên có nhu cầu có thể dễ dàng mua laptop. Khả thi nhất là nhà trường chủ động đứng ra hợp tác với các nhà phân phối, cửa hàng bán lẻ để có những chính sách ưu đãi, chương trình bán máy tính cho giáo viên. Điều này chỉ cần nhà trường lên tiếng vì có những hệ thống bán lẻ vẫn có những chương trình ưu đãi riêng cho ngành giáo dục. Tất nhiên, các trường có điều kiện ắt có những cách thức để hỗ trợ giáo viên của mình có thêm điều kiện phục vụ công việc giảng dạy. Chẳng hạn, từ ngày 3-10-2024, hệ thống FPT Shop triển khai chương trình ưu đãi đặc quyền dành riêng cho giáo viên và giảng viên trên toàn quốc, nhằm tạo điều kiện tối đa để các thầy cô sở hữu những thiết bị laptop chất lượng, góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy trong năm học mới. Cụ thể, các giáo viên và giảng viên sẽ nhận được ưu đãi: ngoài việc được giảm giá lên đến 10 triệu đồng (tùy theo dòng máy) trong chương trình giảm giá chung cho laptop, sẽ còn được hưởng ưu đãi giảm thêm 3% trên tổng hóa đơn và được tặng thêm 1 năm bảo hành (thành tổng cộng 3 năm bảo hành), trả góp 0% lãi suất… Chỉ cần từ 6 triệu đồng là thầy cô sẽ có được một chiếc laptop chính hãng đáp ứng đầy đủ nhu cầu cần thiết để phục vụ công tác giảng dạy.

Ông Nguyễn Thế Kha, Giám đốc Thương mại hệ thống FPT Shop, chia sẻ: “Đây là một phần trong nỗ lực không ngừng của chúng tôi nhằm tri ân những người “đưa đò” đã cống hiến không ngừng cho sự nghiệp giáo dục. Hy vọng, những ưu đãi đặc quyền từ FPT Shop sẽ là món quà thiết thực, góp phần nào đó hỗ trợ quý thầy cô trong công tác giảng dạy”.