[Khoa học Tứ phương] Trách nhiệm của KOL trên mạng xã hội

Điều nguy hiểm là dù họ có nói sai, nói bậy thì vẫn tạo được dư luận, thu hút được những nhóm ủng hộ. Nguy hiểm hơn, với những phát ngôn và quan điểm lệch lạc, sai trái, thậm chí độc hại, các KOL có thể gây nguy hiểm cho cộng đồng – nhẹ thì khiến một bộ phận cộng đồng hiểu sai vấn đề, nặng thì gây ra những tác động bất lợi. Ngay cả trong lĩnh vực quảng cáo, tiếp thị vốn được coi là “lành” hơn, các KOL cũng có thể gây tác hại khôn lường nếu như quảng cáo cho các sản phẩm và dịch vụ xấu; hay là quảng cáo sai sự thật, bóp méo sự thật.

Ở Trung Quốc, tiếp thị KOL đang hoạt động cực kỳ hiệu quả ở đất nước đông dân nhất nhì thế giới này. Theo LinkedIn, những người có sức ảnh hưởng tương tác với người theo dõi của họ, bằng cách phát triển mối quan hệ và khiến bản thân trở nên gần gũi. Họ tạo nên xu hướng và đó là cơ hội mà các thương hiệu nước ngoài tìm cách đầu tư. Phương thức truyền miệng (WOM) cực kỳ quan trọng đối với việc ra quyết định của người tiêu dùng ở Trung Quốc – từ 20% đến 50% các quyết định mua hàng là do tác động bởi nó. Theo dữ liệu lớn của Weibo, năm 2018, giá trị thị trường KOL ở Trung Quốc là khoảng 102 tỉ nhân dân tệ (khoảng 14,3 tỉ USD).

Vấn đề đặt ra là làm sao để khai thác tối ưu vai trò của các KOL nhằm đem lại lợi ích đồng thời ngăn ngừa những tác hại cho cộng đồng.

Bộ Thông tin và Truyền thông đang đề xuất Chính phủ có những biện pháp để quản lý tốt hoạt động của các KOL. Quản lý ở đây không có nghĩa là cấm đoán, hạn chế mà nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, bảo đảm các KOL hoạt động đúng hướng. Đây cũng nằm trong nỗ lực làm lành mạnh hóa không gian mạng, đặc biệt là mạng xã hội. Ngoài việc kêu gọi các KOL có ý thức trách nhiệm cá nhân cũng cần phải gắn họ với những trách nhiệm pháp lý cụ thể và nghiêm minh khi gây hại cho cộng đồng. Các nền tảng mạng xã hội và các tổ chức quản lý, sử dụng KOL cũng phải chịu trách nhiệm với các hoạt động của KOL, phải có các biện pháp quản lý hiệu quả. Do các KOL hoạt động trong nhiều lĩnh vực nên cũng cần có sự tham gia giám sát và xử lý của các bộ, ngành liên quan, như Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch, Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ Công an…